تشویق به پرسیدن، تلاش برای پیداکردن پاسخ

فعالیت‌های علمی و آزمایش برای کودکان پیش دبستانی، به مجموعه‌ای از تجربیات و فعالیت‌های آموزشی اشاره دارد که به منظور تحریک کنجکاوی طبیعی و تفکر انتقادی در کودکان طراحی شده‌اند. این فعالیت‌ها معمولاً به صورت عملی و بازی‌محور انجام می‌شوند.

فاطمه فلاح راهبر آموزشی پایه پیش دبستانی با ۱۴ سال تجربه کار برای کودکان که در مجتمع آموزشی حضرت جوادالائمه شهر یزد فعالیت می‌کند معتقد است: “این فعالیت‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشند:

تجربیاتی که به صورت دست ورزی انجام می شوند؛

مشاهده و بررسی محیط پیرامون؛

پرسش و پاسخ با بزرگترها؛

آزمایش‌های ساده؛

فعالیت‌های گروهی با همسالان؛

استفاده از رسانه‌هایی مانند فیلم و کتاب و مجله‌های تصویری.

البته فعالیت‌های علمی که برای کودکان ۵ تا ۶ ساله در نظر می‌گیریم باید ساده، جذاب و ارتباط‌پذیر با دنیای روزمره آن‌ها باشد.”

او که دانش آموخته مقطع کارشناسی فیزیک اتمی _مولکولی و کارشناسی ارشد روانشناسی آموزش است در ادامه می‌گويد: “برای این کودکان، فعالیت‌های علمی باید متناسب با سطح درک آن‌ها باشد. این کودکان به طور طبیعی کنجکاو هستند و تمایل دارند تا محیط خود را کشف کنند. فعالیت‌های علمی در این سنین باید تجربه‌ای عملی باشد تا کودک از طریق مشاهده، آزمون و خطا، یاد بگیرد. همچنین، باید در این فعالیت‌ها از مفاهیم پایه علمی به صورت ساده استفاده شود تا کودک به راحتی بتواند آن‌ها را درک کند و از فرآیند یادگیری لذت ببرد.”

او درباره شرایط انجام یک فعالیت علمی و آزمایش برای بچه‌ها در این سن و سال هم معتقد است: “برای انجام فعالیت‌های علمی و آزمایشات با کودکان ۵ تا ۶ ساله، مهم است که شرایط و محیط به گونه‌ای طراحی شوند که هم ایمنی آن‌ها را تضمین کند و هم تجربه‌ای لذت‌بخش و بستری برای یادگیری فراهم آورد.انتخاب مواد ایمن و استفاده از مواد غیرسمی ، اجتناب از ابزار کوچک و تیز، محیط امن و محل مناسب، نظارت و کمک بزرگ‌ترها و راهنمایی مناسب از عوامل مهم و قابل توجه در انجام آزمایشات علمی در این سنین هستند.”

این مربی و راهبر آموزشی با توجه به تجارب خود تأکید می‌کند: “برای انجام فعالیت‌های علمی جذاب و آموزشی برای کودکان پیش دبستانی، می‌توان از وسایل ساده‌ای استفاده کرد که در محیط خانه یا طبیعت به راحتی قابل دسترسی هستند. این وسایل نه تنها ایمن و در دسترس‌اند، بلکه به راحتی قابل درک برای کودکان نیز هستند. به عنوان مثال آب، خاک، چوب، رنگ‌های خوراکی، گیاهان و حتی وسایلی که کودکان از آنها برای بازی کردن در طول روز استفاده می کنند، مانند توپ و بادکنک. نکته نهایی این که شاید مقوله‌ ابزار و وسایل در مقابل ایجاد شرایط و فضایی خلاق و آزاد برای کاوش، که کودکان بتوانند از طریق تجربه یاد بگیرند و کنجکاوی طبیعی خود را تقویت کنند کم اهمیت‌تر جلوه کند. تشویق به سؤال پرسیدن و تلاش برای پیدا کردن جواب با راه‌های مختلف، اصلی‌ترین بخش فرایند یک آزمایش یا پروژه علمی است.”