در سنین ۴ تا ۶ سالگی کودکان دچار تغییرات جسمانی قابل توجهی میشوند که نشان دهنده سرعت رشد در این دوره سنی است. در این دوره به طور متوسط قد ۵ تا ۷ سانتیمتر بلندتر میشود و همچنین وزنشان در طول یک سال حدود ۲ تا ۳ کیلوگرم افزایش پیدا میکند. نسبتهای بدن کودک تغییر پیدا میکند و بیشتر شبیه بزرگسالان میشود. پاها و دستها نسبت به تنه رشد بیشتری میکند و سر کوچکتر به نظر میرسد. در این زمان کودکان مهارتهای حرکتی درشت مثل دویدن، پریدن، لیلی کردن و بالا رفتن از پلهها را بهتر یاد میگیرند و از پس تمرینات تعادل مانند ایستادن روی یک پا، راه رفتن روی یک خط مستقیم و بازیهایی که نیاز به حفظ تعادل دارند، بیشتر بر میآیند. مهارتهای حرکتی ظریف هم مانند نگه داشتن مداد، بریدن با قیچی، بستن دکمهها و بند کفش در سن ۴ تا ۶ سالگی بهبود چشمگیری پیدا میکند که این امر به دلیل تغییرات ناشی از هماهنگی بهتر بین عضلات کوچک دست و انگشتان و سیستم عصبی است.
در این سن رشد مغز کودک سبب میشود که توانایی بیشتری در تمرکز و توجه به فعالیتها داشته باشد و در انجام کارهای پیچیدهتر و طولانی مدت موفقتر باشد. عضلات و استخوانهای کودک در این سن به تدریج سختتر و محکمتر میشود. اولین دندانهای شیری او میافتد و دندانهای دائمی جایگزین آن میشود که معمولاً این فرایند از ۵ تا ۶ سالگی آغاز میشود.
نظریههای مختلفی در مورد رشد جسمانی وجود دارد که نقش والدین را در رشد جسمانی کودکان ۴ تا ۶ ساله بسیار حائز اهمیت میداند. مثلاً در نظریه محیط و فعالیت بدنی بیان میشود که والدین میتوانند شرایط لازم برای رشد کودکان را فراهم کنند. یا در نظریه مراقبت و تغذیه بیان میشود که والدین با ارائه رژیم غذایی متعادل که شامل همه گروههای غذایی است میتوانند در رشد صحیح استخوانها و عضلات و سیستمهای بدن کودک مؤثر باشند. همچنین در نظریه مراقبت از بهداشت و خواب گفته میشود که والدین باید برنامههای حمایت کنندهای از بهداشت فردی و ایجاد محیط مناسب برای استحمام و شستشوی دستها و حفظ تمیزی محیط کودکان خود داشته باشند.
توصیه هایی برای مربیان و والدین:
به دلیل رشد چشمگیر جسمانی نیاز کودک به انرژی بیشتر میشود پس باید رژیم غذایی متنوعی از انواع پروتئینها ویتامینها، مواد معدنی و کربوهیدراتها داشته باشد.
این تغییرات جسمانی کودکان کمک میکند به تدریج مهارتهای لازم برای زندگی مستقل را یاد بگیرند. پس نیاز جدی به آموزش و تمرین فعالیتهای جسمانی وجود دارد و باید مهارتهای فیزیکی و حرکتی پایه را به آنها آموزش داد.