رشد جنسی در دوران کودکی به معنای تکامل تدریجی آگاهی و درک کودک از جنسیت و بدن خود و روابط بین دو جنس است. این رشد بخش طبیعی از فرایند رشد کلی کودک است و شامل تغییرات فیزیکی، شناختی و روانی میشود که در طول سالهای کودکی و نوجوانی رخ میدهد. برخلاف دوران بلوغ که شامل تغییرات فیزیکی مشخصی است رشد جنسی در دوران کودکی بیشتر به شکل آگاهی و کنجکاوی در مورد بدن و نقشهای جنسیتی ظاهر میشود.
عوامل مؤثر بر رشد جنسی کودکان شامل تربیت خانوادگی است که معمولاً نحوه پاسخگویی والدین به سؤالات جنسی و ارائه اطلاعات مناسب توسط والدین را در بر میگیرد که میتواند درک سالم و متعادلی از جنسیت به کودک بدهد.
محیط اجتماعی و فرهنگی که کودک در آن رشد میکند نیز تأثیر زیادی در دیدگاهها و باورهای جنسی او دارد. فرهنگ، رسانهها و تعاملات اجتماعی میتواند دیدگاه خاصی در مورد جنسیت و روابط جنسی به کودک بدهد. آموزش مناسب و متناسب با سن کودک درباره بدن خود، جنسیت و روابط جنسی نیز میتواند به وی کمک کند تا اطلاعات سالمی پیدا کند. این اطلاعات میتواند شامل موضوعاتی مثل حریم خصوصی، احترام به بدن و جنسیت دیگران و تفاوتهای جنسیتی باشد. در این دوره کودکان به تدریج درک بیشتری از بدن خود پیدا میکنند و کنجکاویهای طبیعی در مورد تفاوتهای جنسی و عملکردهای بدن دارند.
توصیههایی برای مربیان و والدین:
شناخت ویژگیهای رشدی کودک، ارائه اطلاعات به زبان ساده و قابل فهم بدون استفاده از اصطلاحات پیچیده یا اطلاعات غیر ضروری، آموزش مرزهای بدنی و دادن اطلاعات در مورد قسمتهای خصوصی با نامهای درست و علمی اندامها، آموزش احترام به بدن به معنی اینکه هیچکس نباید بدن کودک را بدون رضایت او لمس کند، تقویت اعتماد به نفس در کودک و آموزش نه گفتن به او، الگوی مناسب بودن برای رفتارهای سالم و محترمانه جنسی، نظارت بر منابع اطلاعاتی که در دسترس کودک قرار میگیرد مثل دوستان، تلویزیون یا شبکههای اجتماعی و پاسخگو بودن در برابر کنجکاویهای طبیعی کودک در یک فضای امن و حمایتگر بر عهده والدین و مربیان است.