قصه

قصه یا داستان به روایت‌هایی اطلاق می‌شود که برای انتقال مفاهیم و تجربه یا سرگرمی به کار می‌روند اما تفاوت‌ها و شباهت‌هایی نیز با هم دارند.

قصه‌گویی نقش بسیار مهمی در آموزش و پرورش کودکان پیش دبستانی ایفا می‌کند. این فعالیت نه تنها به توسعه مهارت‌های زبانی و شناختی کودک کمک می‌کند بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر رشد عاطفی-اجتماعی و تخیل آن‌ها دارد. قصه‌ها کودکان را با کلمات جدید و ساختارهای زبانی متنوع آشنا می‌کنند. گوش دادن به قصه‌ها باعث می‌شود که کودکان به تدریج دایره واژگان خود را افزایش دهند. همچنین قصه مهارت‌های زبانی مانند تلفظ، دستور زبان، فهم معنای کلمات را تقویت می کند. قصه کودک را به دنیای خیالی و ناشناخته می‌برد که در آنجا می‌تواند تخیل کودک را تقویت کند. بسیاری از قصه‌ها حاوی پیام‌ها و درس‌های اخلاقی هستند که به کودکان کمک می‌کنند تفاوت بین خوب و بد، درست و نادرست و ارزش‌های اجتماعی مثل دوستی، همکاری و احترام را درک کند. در واقع قصه به عنوان ابزار آموزشی غیر مستقیم می‌تواند رفتارهای مثبت را به کودک آموزش دهد. شنیدن و دنبال کردن یک قصه به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های شناختی خود را تقویت کند زیرا مجبور است به جزئیات داستان توجه کند، توالی وقایع را به خاطر بسپارد و نتیجه‌گیری کند. قصه‌گویی باعث می‌شود که کودکان به دقت گوش دهند و تمرکز کنند تا مفهوم داستان را درک کنند، در نتیجه ابزار مناسبی برای کمک به یادگیری کودک است. قصه‌گویی سبب تقویت رابطه عاطفی بین والدین کودکان و مربیان می‌شود و احساس امنیت و حمایت را در کودک به وجود می‌آورد. قصه‌هایی که حاوی چالش‌هایی برای شخصیت‌های داستان هستند به کودکان کمک می‌کنند که از طریق فکر کردن و همزادپنداری با آن شخصیت‌ها، راه‌حل‌های ممکن و مناسب را پیدا کنند، در نتیجه مهارت تفکر انتقادی و حل مسئله را تمرین می‌کنند.

انواع گوناگونی از قصه‌ها برای کودکان ۴ تا ۶ ساله مناسب است. کودکان در این سن علاقه زیادی به داستان‌های تخیلی و فانتزی دارند که آنها را به دنیای جادویی و خیالی می‌برند. مثلاً داستان‌هایی که در آن‌ها حیوانات صحبت می‌کنند، اشیا جان دارند یا جادوگر وجود دارند. قصه‌هایی که حاوی درس‌های اخلاقی هستند مانند داستان‌هایی درباره دوستی، همکاری، صداقت و احترام برای این گروه سنی مناسب است.

قصه‌های سنتی و عامیانه که از نسل‌های گذشته به ارث رسیدند و می‌توانند به کودکان کمک کنند تا با فرهنگ و تاریخ جامعه خود آشنا شوند. این قصه‌ها معمولاً ساده و قابل فهم هستند و شامل پیام‌های فرهنگی و اجتماعی مهمی هستند.

داستان‌هایی که در آن‌ها شخصیت‌ها به ماجراجویی‌های هیجان‌انگیز می‌پردازند و با چالش‌های مختلف روبرو می‌شوند برای کودکان جذاب هستند. این نوع قصه‌ها به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های حل مسئله و تفکر خلاق خود را افزایش دهند. قصه‌های طنز و خنده‌دار که باعث شادی و خنده کودکان می‌شوند برای این سنین بسیار مناسب است. قصه علاوه بر این‌که به کودک کمک می‌کند تا احساسات مثبت و شادی را تجربه کند کمک می‌کند مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت ‌کند. قصه‌های تعاملی که از کودک می‌خواهد تا در طول داستان پاسخ دهد، تکرار کند، تصمیم بگیرد نیز می‌تواند به تقویت مهارت‌های شنیداری، تمرکز و مشارکت آن‌ها کمک ‌کند. این نوع قصه‌ها کودکان را فعالانه در داستان درگیر می‌کنند و تجربه لذت بخشی را برای آن‌ها فراهم می‌کند.