کارگاه کاردستی فرصت یادگیری مشترک مربی و بچه‌هاست

کاردستی برای کودکان گروه سنی پیش دبستانی مناسب است که جزییات زیاد نداشته باشد، پیچیده نبوده، نیاز به استفاده از قیچی، چسب و… در آن اندک باشد، کار نهایی از نظر وزنی سبک بوده و از همه مهم‌تر حضور خود کودک در آفرینش آن مشخص باشد.

بی‌با رهسپار مربی مجرب و باسابقه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سیستان و بلوچستان با بیان این مطلب گفت: “کارهایی که از نظر ظاهر بسیار مرتب و تمیز هستند و کودک کمترین مشارکت را در خلق آن داشته باشد، بی‌تردید فاقد ارزش است. کودکان در این سن به شدت شبیه یک هنرمند واقعی هستند و آن‌ها خلق کردن مبتنی بر تخیل را دوست دارند. این که در یک کلاس ۲۰ نفره مربی یک کاردستی به عنوان الگو بسازد و از همه بخواهد شبیه آن را درست کنند، در راستای علاقه نوآموزان نیست. زیرا توانایی بچه‌ها با هم متفاوت است و بی‌تردید در چنین کلاسی، کاردستی بهتر خواهد بود که به کار مربی شبیه‌تر باشد. در این میان کودکانی که نتوانسته‌اند شبیه مربی کار کنند بی تردید حس خوبی نخواهند داشت. اما اگر کودکی آزادانه فرصت خلق کردن داشته باشد، کلاس و کارگاه کاردستی فرصت بی نظیری برای یادگیری و البته لذت بردن اوست.”

این کارشناس آموزش و پژوهش که بیش از ۱۸ سال تجربه کار با کودکان را دارد در پاسخ به این سؤال که وقتی اسم کاردستی به میان می‌آید اغلب افراد و مربیان روی کاغذ تمرکز می‌کنند. (یعنی کارهایی که با کاغذ انجام می‌شود.) آیا غیر از کاغذ مواد دیگری هم هست که بتوان به عنوان کاردستی از آنها استفاده کرد؟ گفت: “پرسش بسیار مهم و خوبی است. بی تردید کاغذ فقط یک انتخاب از بی نهایت انتخابی است که یک مربی می‌تواند داشته باشد. ما مربیان کانون دست خودمان نیست، راستش هر جا دورریختنی می‌بینیم لبخند می‌زنیم چرا که بیشتر کاردستی‌های‌مان را با دورریختنی‌ها انجام می‌دهیم. البته برای این گروه سنی، ایمن بودن نوع دور ریختنی، بسیار مهم است. به عنوان مثال لیوان یک بار مصرفی که خود کودک در آن آب خورده است، برگ‌های پاییزی که کودک با خودش به همراه می‌آورد، نایلون‌های پاره‌ای که بچه‌ها در خانه دارند و… می‌تواند ابزار این کار باشد. البته شاید این سؤال پیش بیایید که چسباندن این وسیله‌ها سخت خواهد بود و مربی باید بداند قرار نیست همیشه با چسب و قیچی کار کنیم! با  گره زدن یک نایلون یا پارچه می‌توان موجودی خلق کرد که البته خود کودک آن را انتخاب می‌کند.”

رهسپار همچنین افزود: “‌پرداختن به کاردستی علاوه بر تقویت دست، دقت نگاه و تمرین صبوری برای به نتیجه رسیدن، فرصت بی‌نظیری برای لذت بردن از جهان بی‌بدیل تخیل بچه‌هاست. شاید یکی از مهم‌ترین مواردی که در کارگاه کاردستی می‌توان آن را تقویت کرد، کمک به نترسیدن کودکان باشد. باید بپذیریم که تلاش کودکان برای ساختن، به قدر کافی زیبا هست. بنابراین بهتر است ما آدم بزرگ‌ها با معیارهای بزرگسالانه خودمان آثارشان را نسنجیم. همفکری و کار گروهی نیز در کارگاه کاردستی بسیار مهم است.”

وی در پایان تأکید کرد: “کارگاه کاردستی می‌تواند نقطه‌ شروعی برای فعالیت‌های دیگر باشد. به عنوان مثال اگر کودکی روی یک لیوان یک بار مصرف فقط دو چشم  می‌کشید از او می‌خواستم  یک اسم برایش انتخاب کند. زیرا این بخش (انتخاب اسم) رسمیت بخشیدن و احترام گذاشتن به چیزی است که کودک آن را خلق کرده است و همیشه اصرار داشتم این کار را انجام دهیم. انتخاب اسم که می‌تواند بسیار عجیب و سرشار از فانتزی باشد، انگیزه شروع مرحله کارگاه بعدی یعنی خلق نمایش بداهه است. من به عنوان مربی باور دارم، کارگاه کاردستی فرصت یادگیری مشترک من و بچه‌هاست. آن‌ها عناصر بصری، فرم‌ها و… را یاد می‌گیرند و من هم فرصت پیدا می‌کنم از پیچیدگی بزرگسالی عبور کرده و شبیه نوابغ کوچکی که کنارم هستند به جهان نگاه کنم.”